dinsdag 13 oktober 2015

Keith Haring

Keith Haring: een veelzijdige commerciële kunstenaar, wereldwijd bekend vanwege zijn herkenbare signatuur. Veel te jong overleden, hij was pas 31 toen hij bezweek aan de gevolgen van aids. Zijn carrière was kort maar krachtig, hij laat een immens oeuvre na dat wordt beheerd door de Keith Haring Foundation, opgericht door hemzelf vlak voor zijn overlijden.

Al op jonge leeftijd had Keith Haring (1958 - 1990) een grote passie voor tekenen. Zijn vader was striptekenaar en een grote inspiratiebron. Keith groeide op in Pennsylvania en vertrok op 18-jarige leeftijd naar New York, waar hij een beurs kreeg voor The School of Visual Arts. Al tijdens zijn studie vond hij overal podia voor zijn werk; hij tekende op gebouwen, schuttingen en reclamezuilen en nam deel aan kunstmanifestaties in nachtclubs, openbare parken of gewoon op straat. Een slimme, snelle en goedkope manier om New York kennis te laten maken met zijn werk. Hij gebruikte dekzeilen in plaats van het gangbare dure canvas, tekende op motorkappen van auto's en mocht zelfs het lichaam van Grace Jones beschilderen voor een concert. Keith werd protegé van Andy Warhol en raakte bevriend met talloze kunstenaars en beroemdheden.

Het meest bekend is Keith Haring misschien wel geworden als street artist met de duizenden subway drawings die hij maakte tussen 1980 en 1985 op leegstaande billboards in de New Yorkse metrostations. Dit is ook de periode dat hij zijn kenmerkende beeldtaal ontwikkelde en ging werken met steeds terugkerende maatschappelijk getinte symboliek. Het tekenen in de metrostations was illegaal, hij werd dan ook diverse keren opgepakt. Dit weerhield hem er niet van, sterker nog, hij ontwikkelde een buitengewoon talent om razendsnel te tekenen en produceerde massaal. Dat Keith Haring veel openbaar werk maakte wat voor iedereen zichtbaar was, had een dubbele betekenis. Enerzijds vond hij dat kunst toegankelijk moest zijn voor het grote publiek en niet alleen voor de rijke elite. Anderzijds was het zijn manier van communiceren. En van actievoeren. Zijn persoonlijke worstelingen, angsten en verzet speels getekend maar met een niet mis te verstane dieperliggende boodschap.

Noodgedwongen stopte Haring met zijn subway drawings toen zijn werk zo populair werd dat het uit de metrostations werd gestolen. Eerst alleen de affiches, later de complete billboards. Vindingrijk als hij was ontstond er al gauw een nieuw plan om het grote publiek te bereiken. In 1986 opende hij in Manhattan The Pop Shop. Keith Haring verkocht zijn kunst op buttons, koffiemokken, t-shirts en tassen. Hier laaiden de meningen flink over op, commerciële kunst was in die tijd totally not done. Gelukkig trok hij zich daar niets van aan. Bovendien zijn de meningen tot op de dag van vandaag sterk verdeeld over kunstgerelateerde merchandise.

Momenteel zijn in Rotterdam de metrostations beschilderd met de tekeningen van Keith Haring en is er een heuse Pop Shop ingericht in de Kunsthal in verband met de boeiende tentoonstelling Keith Haring, The Political Line, te zien t/m 7 februari 2016. Een absolute aanrader, met de nadruk op de activistische kant van de kunstenaar. Graag wil ik ook zijn vrolijke en optimistische kant benoemen in deze blog. Zo is één van zijn meest bekende symbolen een baby. Keith gebruikte het als zijn beeldmerk omdat een baby in zijn ogen de meest pure en positieve vorm van leven is. Ook schilderde hij veel met en voor kinderen, gaf workshops aan jeugd in achterstandswijken over de hele wereld en maakte muurschilderingen in kinderdagverblijven en kinderziekenhuizen. Van zijn baby werden speeltoestellen en meubeltjes gemaakt. Keith Haring was gek op kinderen en had ze graag zelf gewild.

Wat als deze briljante creatieveling niet zo jong was overleden. Wat als..